Zaproszeni/Invited

Aurora Lubos Witajcie/Welcome

Choreografia, video, scenografia, dźwięk i wykonanie: Aurora Lubos
Muzyka: Alex Catona
Premiera: 15 maja 2016, Galeria WL4, Gdańsk
Czas trwania: 45 minut



fot. Marta Ankiersztejn

 

Przestrzeni gry, to pas ułożony z szarych koców, leżą na nich ludzkie korpusy, sterta ubrań, gruz, resztki drewna. Aurora Lubos rozpoczyna swój spektakl oddając część kukieł pod opiekę publiczności. Na ekranie zamykającym przestrzeń tej specyficznej sceny wyświetlony zostaje performans Z wody - akcja zorganizowana przez artystkę 15-go października 2015 roku w Sopocie, w związku z dniem solidarność z syryjskimi uchodźcami - ludźmi, którzy stracili swój dom i zdecydowali się szukać ratunku, uciekając przez wodę w stronę Europy, część z nich zginęła, taka jest prawda, której nie możemy zaprzeczyć.

Aurora Lubos wykorzystuje w Witajcie/Welcome synestetyczną dramaturgię, jej działania ciałem są niezwykle oszczędne, uformowana przestrzeń stanowi dla tancerki drogę do pokonania. To, co obserwujemy, to rytuał - swoista droga krzyżowa, w której artystka przywołuje kolejne obrazy śmierci, układając się na ziemi w wyznaczonych przez scenografię punktach. Na ekranie pojawia się film obrazujący rzędy pustych łóżek polowych w jednym z obozów przejściowych dla uciekających Syryjczyków. W trakcie działań Lubos uruchamia stojące wzdłuż scenicznego pasa głośniki, z których dobywa się szum fal, rozdzierające odgłosy płaczu i krzyków tych, którzy stracili przed chwilą w morzu swoich bliskich, jest też rytmiczne szczekanie szczutego psa, którego później obserwujemy na ekranie. Tancerka wielokrotnie powtarza swoją drogę, ta niezwykła kumulacja obrazów, dźwięków i żywego ciała, które wielokrotnie umiera pod stopami siedzących obok widzów jest wstrząsająca. Zbudowany przez Lubos sceniczny obraz anektuje wszystkie zmysły, nie można pozostać wobec niego obojętnym - zamknąć oczu, przysłonić uszu. Ostatnia część przedstawienia jest jeszcze bardziej dotkliwe. Artystka jednym ruchem niszczy całą przygotowaną przestrzeń, staje na końcu pustej już sceny, bierze łyk wody z butelki, resztę wylewa na podłogę i po raz ostatni przechodzi znaną już widzom ścieżkę. Na ekranie pojawia się obraz wędrującej po Europie grupy Syryjczyków, a zaraz po nim nagranie z jednego z tzw. marszy niepodległości. Dysonans ekspresji oby tych filmów jest znaczący, kolejno wykrzykiwane hasła o wielkiej i katolickiej Polsce budzą sprzeciw oraz strach. Aurora Lubos kończy swój spektakl kolażem świadectw dotykających problemu wojny w ogóle. Pojawiają się fragmenty z książki Swietłany Aleksijewicz Ostatni świadkowie, cytaty z raportów organizacji międzynarodowych oraz wspomnienia z woluntarnej pracy artystki w jednym z obozów dla Syryjczyków. Oklaski na zakończenie pojawiają się dopiero po wymownej chwili ciszy.



fot. Marta Ankiersztejn

To, co zrobiła Aurora Lubos, to odważne, bezkompromisowe działanie, w którego podtekście rodzi się pytanie o kondycję współczesnego humanizmu. Wpadliśmy jako społeczeństwo w językową pułapkę idiomów, nazywania drugiego człowieka: innym, obcym, uchodźcą. To przedstawienie trzeba zobaczyć choćby po to, aby zdać sobie sprawę z własnych niedostatków współczucia i empatii wobec tych, którzy potrzebują pomocy.

T.P.